Thời phổ thông là giai đoạn trẻ bắt đầu khám phá cảm xúc và nhận thức về giá trị bản thân. Bên cạnh học tập và các mối quan hệ xã hội, đây cũng là lúc trẻ trải nghiệm những rung động đầu đời – điều hoàn toàn tự nhiên trong quá trình trưởng thành. Nếu được định hướng đúng, tình cảm này có thể trở thành động lực giúp trẻ biết yêu thương, biết tôn trọng bản thân và người khác. Theo UNICEF, cha mẹ giữ vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ con phát triển toàn diện - không chỉ trong học tập mà còn trong quản lý và thể hiện cảm xúc lành mạnh.

Hiểu và thấu cảm sự thay đổi ở tuổi dậy thì

Vị thành niên là giai đoạn trẻ thay đổi mạnh mẽ về thể chất, hormone và cảm xúc. Trẻ dễ nhạy cảm, dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh, và mong muốn được công nhận. Cha mẹ nên hiểu rằng những rung động đầu đời không phải là “sai”, mà là dấu hiệu cho thấy trẻ đang phát triển cảm xúc cá nhân. Tuy nhiên, đây cũng là giai đoạn trẻ dễ nhầm lẫn giữa sự tò mò, cảm mến và tình yêu thật sự. Việc thấu hiểu và trò chuyện nhẹ nhàng sẽ giúp trẻ nhận diện rõ ràng hơn cảm xúc của mình.

Tạo không gian chia sẻ an toàn

Giao tiếp cởi mở giúp trẻ cảm thấy được lắng nghe và tôn trọng. Khi con có rung động đầu đời, ba mẹ nên lắng nghe thay vì phán xét; đặt câu hỏi mở như “Con cảm thấy thế nào?” để khuyến khích con bộc lộ cảm xúc. Môi trường giao tiếp tích cực giúp trẻ tự tin chia sẻ và tìm đến cha mẹ khi cần hỗ trợ.

Định hướng tình yêu lành mạnh

Giáo dục cảm xúc giúp trẻ hiểu rằng tình yêu là sự tôn trọng, lắng nghe và đồng thuận; còn ghen tuông hay kiểm soát không phải là yêu thương. Khi hiểu yêu là học cách quan tâm và tôn trọng, trẻ sẽ có thái độ chín chắn hơn với bản thân và người khác. Đặc biệt các nữ sinh cần biết bảo vệ thân thể và biết bảo vệ sức khoẻ sinh sản cho tương lai.

Giúp con cân bằng giữa tình cảm – học tập – cuộc sống

Cha mẹ nên đồng hành cùng con trong việc quản lý thời gian. Tuổi phổ thông là giai đoạn trẻ thay đổi nhiều về tâm sinh lý, việc cảm mến một ai đó là điều rất tự nhiên. Tuy nhiên, khi tình cảm đến quá sớm, trẻ có thể khó tập trung học tập, dễ bị cuốn vào cảm xúc và chưa đủ chín chắn để hiểu hết ý nghĩa của mối quan hệ.

Cha mẹ hãy giúp con hiểu rằng: cảm xúc không sai, chỉ cần được đặt đúng thời điểm. Học tập, rèn luyện và phát triển bản thân vẫn là nền tảng quan trọng nhất để con xây dựng tương lai vững vàng. Khuyến khích con tham gia thể thao, nghệ thuật, duy trì sinh hoạt gia đình và quản lý thời gian hợp lý để nuôi dưỡng tinh thần tích cực. Nếu trẻ có dấu hiệu buồn bã kéo dài, thu mình hoặc mất hứng học tập, cha mẹ nên tìm đến chuyên gia tâm lý hoặc trung tâm hỗ trợ thanh thiếu niên để được tư vấn kịp thời.

Tình yêu tuổi học trò không phải là điều cần né tránh, mà là cơ hội giúp trẻ học cách cảm nhận, thấu hiểu và phát triển nhân cách. Khi cha mẹ đồng hành bằng sự lắng nghe, tôn trọng và định hướng đúng, những cảm xúc đầu đời sẽ trở thành nền tảng để trẻ biết trân trọng bản thân và ước mơ của mình.

Nguồn: Tổng hợp UNICEF